Η εξωτερική ή εσωτερική αλλαγή του χρώματος ενός δοντιού ονομάζεται δυσχρωμία.
Οι συχνότεροι λόγοι που προκαλούν δυσχρωμία είναι οι εξής :
Α) Κατανάλωση τροφών και υγρών όπως καφές, τσάι, κρασί, μούρα, αναψυκτικά.
Β) Το κάπνισμα
Γ) Λήψη ορισμένων φαρμάκων
Δ) Αμέλεια της στοματικής υγιεινής
Ε) Κληρονομική προδιάθεση.
ΣΤ) Ορισμένες ασθένειες, διατροφικές διαταραχές καθώς και η χημειοθεραπεία.
Οι λεκέδες μπορεί να προσκολληθούν στην εξωτερική επιφάνεια ή ανάμεσα στα δόντια (επιφανειακές χρωστικές) αλλά και στο εσωτερικό (ενδογενείς χρωστικές). Οι ενδογενείς χρωστικές μπορεί να οφείλονται σε γενετικούς παράγοντες ή να προκλήθηκαν από τη λήψη υπερβολικής ποσότητας φθορίου ή φαρμάκων όπως η τετρακυκλίνη.
Οι παλιές μεταλλικές εμφράξεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν μία αντιαισθητική γκρίζα απόχρωση στην περιοχή γύρω από το σφράγισμα. Στις λευκές εμφράξεις, ιδίως όταν αμελείται η στοματική υγιεινή, μπορεί προοδευτικά να παρατηρηθεί κιτρίνισμα και αλλοίωση του αρχικού χρώματος. Σε προσθετικές αποκαταστάσεις (στεφάνες, γέφυρες) που περιέχουν μέταλλο και δεν εφαρμόζουν σωστά ή εάν τα ούλα έχουν υποχωρήσει, μπορεί το μεταλλικό όριο να εμφανίζεται γκρίζο ή μαύρο.
Η καλύτερη πρόληψη για την αποτροπή δυσχρωμίας είναι η συστηματική στοματική υγιεινή (βούρτσισμα μετά από κάθε γεύμα, χρήση οδοντικού νήματος) και η τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο για επαγγελματικό καθαρισμό (αποτρύγωση). Σε περίπτωση αδυναμίας να βουρτσίσετε τα δόντια μετά από ένα γεύμα, βοηθά να ξεπλύνετε αμέσως το στόμα σας με νερό. Αν πρόκειται να καταναλώσετε αναψυκτικά με έντονο χρώμα, προτιμήστε να χρησιμοποιήσετε καλαμάκι ώστε να αποφύγετε την παρατεταμένη επαφή με τις επιφάνειες των δοντιών.
Η αφαίρεση των επιφανειακών λεκέδων από τα δόντια γίνεται με τη στίλβωση και την αμμοβολή. Η στίλβωση είναι απλή και ανώδυνη μέθοδος κατά την οποία χρησιμοποιώντας ειδική πάστα και λαστιχάκια γυαλίζουμε τις οδοντικές επιφάνειες. Η αμμοβολή είναι μία μέθοδος κατά την οποία εκτοξεύουμε υπό πίεση σκόνη αναμεμειγμένη με νερό , επάνω στις οδοντικές επιφάνειες.
Η χρήση οδοντόκρεμας που εμπεριέχει αποτριπτικές ουσίες μπορεί να βοηθήσει, χρειάζεται όμως προσοχή καθώς η άσκηση μεγαλύτερης πίεσης σε συνδυασμό με μία οδοντόβουρτσα μέτριας ή μεγάλης σκληρότητας, ενδέχεται να προκαλέσει μακροπρόθεσμα αποτριβή των δοντιών, δηλαδή να φθείρει το σμάλτο.
Η αφαίρεση των ενδογενών χρωστικών είναι δυσκολότερη και επιτυγχάνεται με την εφαρμογή λεύκανσης. Όταν η δυσχρωμία είναι μη αναστρέψιμη εφαρμόζουμε άλλες μεθόδους αισθητικής οδοντιατρικής όπως όψεις, bonding ή στεφάνες.